กลอนธรรมดาที่ไม่ธรรมดาของ นาโอมี ชีฮับ นาย

[I’ve decided to start the new year on this blog by translating 2 poems of Naomi Shihab Nye, one of my favorite living poets, into Thai: “Kindness” and “Famous.” For anyone who’s interested, please scroll down for the original text of these two poems.]

ประเดิมปีใหม่ในบล็อกนี้ ด้วยการแปลบทกลอน 2 เรื่อง ของ นาโอมี ชีฮับ นาย (Naomi Shihab Nye) กวีชาวอเมริกันเชื้อสายปาเลสไตน์ ผู้มีพรสวรรค์ในการถ่ายทอดเรื่องธรรมดาสามัญของมนุษย์ ให้เป็นเรื่องไม่ธรรมดาที่เปี่ยมความงดงาม และปรัชญาชวนขบคิด ขอขอบคุณ บล็อกคุณ Tihtra สำหรับเรื่อง “Famous” – กลอนฝรั่งเรื่องแรกในรอบ 5 ปี ที่อยากถอดความเป็นภาษาไทย

ความเมตตา

ก่อนที่คุณจะรู้ว่าความเมตตาที่แท้คืออะไร
คุณต้องสูญเสียสิ่งต่างๆ
รู้สึกอนาคตสูญสลายในชั่วพริบตา
เหมือนเกลือในน้ำซุปที่อ่อนลง
สิ่งที่คุณเคยถือในอุ้งมือ
สิ่งที่คุณเคยนับ เคยเก็บรักษาอย่างทะนุถนอม
คุณต้องเสียสิ่งเหล่านี้ไป จะได้รู้ว่า
ทิวทัศน์นั้นแห้งแล้งเพียงใด
ระหว่างอาณาเขตแห่งความเมตตา
คุณนั่งและนั่งไปเรื่อยๆ
คิดว่ารถโดยสารจะไม่มีวันหยุด
ผู้โดยสารที่กินข้าวโพดและไก่
จะจ้องมองไปนอกหน้าต่างตลอดกาล

ก่อนที่คุณจะเรียนรู้ถึงแรงโน้มถ่วงอันอ่อนโยนของความเมตตา
คุณต้องเดินทางไป ณ ที่ซึ่งชาวอินเดียในเสื้อกันฝนสีขาว
นอนตายอยู่ข้างถนน
คุณต้องเห็นว่า นี่อาจเป็นคุณก็ได้
เขาก็เป็นคนหนึ่ง
ที่เดินทางยามวิกาลอย่างมีแผน
และลมหายใจธรรมดาๆ ที่ยังชีพเขาไว้

ก่อนที่คุณจะรู้ว่าความเมตตาเป็นสิ่งที่อยู่ลึกที่สุด
คุณต้องรู้ว่าความเศร้าเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่อยู่ลึกที่สุด
คุณต้องตื่นนอนพร้อมกับความเศร้า
คุณต้องพูดกับมันจนกระทั่งเสียงของคุณ
จับเส้นด้ายของความเศร้าทั้งมวลไว้
และคุณเห็นขนาดของผ้าทั้งผืน

และแล้ว ความเมตตาก็จะเป็นสิ่งเดียวที่คุณเข้าใจได้
ความเมตตาเป็นสิ่งเดียวที่ผูกเชือกรองเท้าให้คุณ
และส่งคุณออกไปข้างนอกเพื่อส่งจดหมายและ
ซื้อขนมปัง
ความเมตตาเป็นสิ่งเดียวที่ผงกหัวขึ้น
จากฝูงชนในโลกเพื่อพูดว่า
ฉันเป็นสิ่งที่เธอมองหามานาน
และจากนั้นก็ตามคุณไปทุกหนทุกแห่ง
เหมือนเงาหรือเพื่อนคนหนึ่ง.

ความเมตตา

โด่งดัง

แม่น้ำโด่งดังสำหรับปลา

เสียงกัมปนาทโด่งดังสำหรับความเงียบ
ที่รู้ว่ามันจะได้รับโลกเป็นมรดก
ก่อนจะมีใครบอก

แมวที่นอนหลับอยู่บนรั้ว โด่งดังสำหรับฝูงนก
ที่เฝ้าดูมันจากบ้านนก

น้ำตาโด่งดัง, แค่ประเดี๋ยวเดียว, สำหรับแก้ม

ไอเดียที่คุณเก็บไว้ลึกสุดใจ
โด่งดังสำหรับใจของคุณ

รองเท้าบู๊ตโด่งดังสำหรับผืนดิน
โด่งดังกว่ารองเท้าราตรี
ที่โด่งดังสำหรับพื้นห้องเท่านั้น

รูปถ่ายที่หักงอโด่งดังสำหรับคนที่ถือมันติดตัว
แต่ไม่โด่งดังเลยสำหรับคนที่อยู่ในรูป

ฉันอยากโด่งดังสำหรับคนเดินถนน
ที่ยิ้มเวลาข้ามถนน
เด็กตัวผอมๆ ในแถวจ่ายตังค์ที่ซุปเปอร์
โด่งดังในฐานะคนที่ยิ้มตอบ

ฉันอยากโด่งดังแบบเดียวกับลูกรอก
หรือรังดุม ไม่ใช่เพราะมันทำอะไรวิเศษได้
แต่เพราะมันไม่เคยลืมว่า มันทำอะไรเป็น.

และนี่คือต้นฉบับของกลอนทั้งสองเรื่อง:

Kindness

Before you know what kindness really is
you must lose things,
feel the future dissolve in a moment
like salt in a weakened broth.
What you held in your hand,
what you counted and carefully saved,
all this must go so you know
how desolate the landscape can be
between the regions of kindness.
How you ride and ride
thinking the bus will never stop,
the passengers eating maize and chicken
will stare out the window forever.

Before you learn the tender gravity of kindness,
you must travel where the Indian in a white poncho
lies dead by the side of the road.
You must see how this could be you,
how he too was someone
who journeyed through the night with plans
and the simple breath that kept him alive.

Before you know kindness as the deepest thing inside,
you must know sorrow as the other deepest thing.
You must wake up with sorrow.
You must speak to it till your voice
catches the thread of all sorrows
and you see the size of the cloth.

Then it is only kindness that makes sense anymore,
only kindness that ties your shoes
and sends you out into the day to mail letters and
purchase bread,
only kindness that raises its head
from the crowd of the world to say
it is I you have been looking for,
and then goes with you every where
like a shadow or a friend.

Famous

The river is famous to the fish.

The loud voice is famous to the silence,
which knew it would inherit the earth
before anybody said so.

The cat sleeping on the fence is famous to the birds
watching him from the birdhouse.

The tear is famous, briefly, to the cheek.

The idea you carry close to your bosom
is famous to your bosom.

The boot is famous to the earth,
more famous than the dress shoe,
which is famous only to floors.

The bent photograph is famous to the one who carries it
and not at all famous to the one who is pictured.

I want to be famous to shuffling men
who smile while crossing streets,
sticky children in grocery lines,
famous as the one who smiled back.

I want to be famous in the way a pulley is famous,
or a buttonhole, not because it did anything spectacular,
but because it never forgot what it could do.

กลอนธรรมดาที่ไม่ธรรมดาของ นาโอมี ชีฮับ นาย

Share this:

Related